Mehter Marşında Kullanılan Aletler - Müzik Aletleri Resimleri

Mehter Marşında Kullanılan Aletlerin Resimleri


Zurnazen (Ser zurnazen)

Mehterde Zurna çalanlara verilen isimdir. Zurna da bize has bir müzik aleti olma özelliğini halen korumaktadır. Mehterin kaldırıldığı her dönemde Zurna davulla beraber halkın gönlündeki yerini her zaman korumuştur.Yüzyıllardan beri bütün düğün ve kutlamalarımızdaki yerini hala korumaktadır.


Zurna
En eski üflemeli halk çalgısıdır. Gövde ve sipsi olmak üzere iki parçadan oluşmaktadır. Erik ağacından yapılan gövdenin ayrıca bir de şimşirden yapılma başlık bölümü vardır. Anadolu da kullanılan zurnaların boyları yaklaşık olmak üzere 25 Cm ile 60 Cm arasında değişir. ön tarafta 7* arka tarafta 1 perde deliği vardır. Ayrıca zurnanın geniş ağzı (kalak) üzerinde şeytan deliği denen delikler vardır ki bu delikleri balmumu ile tıkma ya da açma yoluyla seslerin düzenini sağlar.
Sipsi* sesi çıkarmaya yarayan bir kamış parçasıdır. 5-6 Cm uzunluğundaki madeni ince bir borucuğa eklenerek* ağızlık denen dairesel bir parçayla birlikte başlığa takılır. Zurnanın ses genişliği bir oktav olmasına karşılık* usta sanatçılar bu genişliği daha da arttırabilirler.





Boruzen (Ser nefiri)

Mehterde boru çalanlara verilen isimdir. Boruda Dünyada bütün orkestralarda* müzik gruplarında mızıka takımlarında kullanılmıştır ve halen kullanılmaktadır.


Zilzen (Ser zincirî)

Mehterde Zil çalanlara verilen isimdir. Mehter de yüzyıllardır kullanılmakta olan Zil bu gün de tüm askeri ve sivil bandolarda ve orkestralarda kullanılmaktadır




Davulzen (Ser tebbal)

TEBBAL : Mehterde Davul çalanlara verilen isimdir. Davul; Türklerin çok eskiden beri kullandıkları baş çalgıdır. Kaynağı Orta Asya'dır. Davul* Selçuklu Türkleri'nce Anadolu'ya getirilmiş* Osmanlı Türkleri aracılığıyla da Avrupa'ya yayılmıştır.


Davullar çeşitli büyüklükte olabilirler. Büyüğüne Kaba Davul* küçüğüne Cura Davul ya da Davulbaz denir. Güney Doğu Anadolu da büyük davula Nağara denilmektedir.

Davul* bir kasnakla bu kasnağın her iki yanına gerilmiş deriden oluşur. Kasnak ceviz* Çam* gökÇeağaÇ* köknar* ıhlamur ve kavak ağaÇlarından yapılabilir. Çapı* büyüklüğüne göre 50-90 Cm arasında değişir. Kasnağın her iki yanına Çember ve kayış aracılığıyla keÇi ya da dana derisi gerilir. Kayış* gerilme ve gevşetme yoluyla aynı zamanda davula düzen verme işine de yarar.
Davul* tokmak ve çıbıkla çalınır. Tokmağa* çomak* çöven* çöğen ya da metçik de denir. Yabani armut ya da yabani gül ağacı köklerinden yapılır. Tokmak vuruşları ezginin kuvvetli zamanlarını belirler. çıbığa* zipzipi de denir. Kızılcık ya da ardıç ağacı dalından yapılma ince bir değnektir. çıbığın ezginin hafif zamanlarında kıvrak ve seri hareketlerle vurulmasına çırpma* uzun havaya eşlik ederken titretimlerle vurulmasına dem tutma denir.

Davul: Türklerin* çok eskiden beri kullandıkları baş çalgıdır. Kaynağı Orta Asya'dır. Davul* Selçuklu Türkleri'nce Anadolu'ya getirilmiş* Osmanlı Türkleri aracılığıyla da Avrupa'ya yayılmıştır.

Davullar çeşitli büyüklükte olabilirler. Büyüğüne Kaba Davul* küçüğüne Cura Davul ya da Davulbaz denir. Güney Doğu Anadolu da büyük davula Nağara denilmektedir.

Davul* bir kasnakla bu kasnağın her iki yanına gerilmiş deriden oluşur. Kasnak ceviz* çam* gökçeağaç* köknar* ıhlamur ve kavak ağaçlarından yapılabilir. Çapı* büyüklüğüne göre 50-90 Cm arasında değişir. Kasnağın her iki yanına çember ve kayış aracılığıyla keçi ya da dana derisi gerilir. Kayış* gerilme ve gevşetme yoluyla aynı zamanda davula düzen verme işine de yarar.

Davul* tokmak ve çıbıkla çalınır. Tokmağa* çomak* çöven* çöğen ya da metçik de denir. Yabani armut ya da yabani gül ağacı köklerinden yapılır. Tokmak vuruşları ezginin kuvvetli zamanlarını belirler. çıbığa* zipzipi de denir. Kızılcık ya da ardıç ağacı dalından yapılma ince bir değnektir. çıbığın ezginin hafif zamanlarında kıvrak ve seri hareketlerle vurulmasına çırpma* uzun havaya eşlik ederken titretimlerle vurulmasına dem tutma denir.


Cevgen

Mehterde ucunda küçük ziller bulunan bir sopa şeklinde müzik aletini kullananlara verilen isimdir . Bu müzik aleti de sadece Mehtere has bir müzik aletidir. Başka yerde kullanılmaz



Kös

Mehterde Kös çalan kişiye verilen isimdir. Daha önceleri Kös sadece padişah mehterlerinde kullanılırdı. 3.Selim diğer mehterlere de Kös konulmasına izin vermiştir.3. Selim zamanından bu yana tüm mehterlerde Kös bulunur. Kös Mehterin yürüyüşü sırasında Mehterin gerisinde bir at sırtında taşınırdı



Nakkarezen (Ser nakkarezen)

Nakkare (Kudüm) ağızları deri kaplı * birbirine bağlı farklı büyüklükte iki çömlekten oluşan bir çalgı olup mehterde bunu çalanlara Nakkarezen ismi verilmektedir

Gövdenin yüksekliği 30cm. küçük gövdenin çapı 11-14 cm * büyük gövdenin çapı 24-28 cm dir. Nakkare halen günümüzde de kudüm ismi ile tasavvuf musikisinde kullanılmaktadır.

Nakkare(Kudüm)
Ağızları deri kaplı* birbirine bağlı farklı büyüklükte iki çömlekten oluşan bir çalgıdır. Gövde kilden olabileceği gibi ****l (bakır)* ceviz ya da dut ağacından da olabilir. Gövdenin yüksekliği yaklaşık 30 Cm dir. Küçük gövdenin çapı 11-14 Cm* büyüğün ise 24-28 Cm dir. Gövdenin yüzüne keçi derisi gerilir. Nakkare ya da diğer bir deyişle kudümler 35 Cm uzunluğunda çubuklarla çalınır. Gövdeler farklı çaplarda oldukları için küçük olandan daha tiz ve yüksek ses çıkar.